Strona główna
Aktualności
PAMIĘCI ŻOŁNIERSKIEJ KRWI I POŚWIĘCENIA Uroczystość przed Grobem Nieznanego Żołnierza w 81. rocznicę bitwy pod Lenino
Aktualności
PAMIĘCI ŻOŁNIERSKIEJ KRWI I POŚWIĘCENIA Uroczystość przed Grobem Nieznanego Żołnierza w 81. rocznicę bitwy pod Lenino
Wtedy nie było kwiatów sypanych na skronie,
I nie było słów wielkich, które wiatr rozmiata.
Śmiało we mgle wysiłku szedł pluton po plutonie.
Coraz bliżej do śmierci, a dalej od Świata.
W dniu 11 października 2024 r. z inicjatywy prezesa Związku Żołnierzy Wojska Polskiego płk Marka Bielca, przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie, odbyła się uroczystość upamiętniająca 81 rocznicę bitwy pod Lenino, stoczoną przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, dowodzonej przez gen. Zygmunta Berlinga. Uroczystość afirmowana, jako zgromadzenie publiczne z udziałem wojskowej asysty honorowej, zgromadziła liczną rzeszę przedstawicieli związków, stowarzyszeń kombatanckich praz organizacji pozarządowych. Obecne były poczty sztandarowe: ZG ZKRPiBWP z asystą uczniów Wojskowego LO im. Polskich Kryptologów oraz Koła Nr 29 ZŻWP, którymi dowodził płk Jerzy Gąska.
Obecne były: władze naczelne Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych z prezesem ZG Czesławem Lewandowskim i sekretarz generalną ZG Elżbietą Sadzyńską, Klub Generałów i Admirałów RP z gen. dyw. Jerzym Słowińskim, Klub Kombatantów 1 Dywizji Piechoty z prezesem płk. Tomaszem Kurzydło, rodzina uczestnika bitwy pod Lenino - pani Hanna Mordoń i płk Ryszard Lasota, Związek Weteranów i Rezerwistów RP z płk. Krzysztofem Robakiem, Związek Weteranów i Rezerwistów RP - Oddział Grójec i Warszawa z płk. Jerzym Kasicą, Stowarzyszenie Tradycji LWP z mjr. Kazimierzem Rdzankiem oraz Stowarzyszenie Polska - Wschód.
Liczne grono uczestników uroczystości stanowili członkowie Związku Żołnierzy Wojska Polskiego: Zarządu Głównego ZŻWP, Mazowieckiej Organizacji ZŻWP - reprezentowaną przez ppłk. Józefa Łękawę i ppłk. Roberta Włodarczyka oraz delegacje Kół, wśród nich: Koła nr 6 - kpt. Eugeniusz Karbowiak, Koła nr 19 - płk Andrzej Grabowski, Koła nr 23 - płk Bogdan Grabowski, Koła nr 28 - płk Andrzej Grabowski, Koła nr 29 - płk Andrzej Spirydowicz, Koła nr 35 - płk pil. Jan Urbaniak, Koła Nr 39 - płk Feliks Klepaczka i Koła nr 47 - płk Adam Buliński.
Dowódcą uroczystości był płk Henryk Budzyński. Narrację i prowadzenie uroczystości powierzono płk. Lechowi Pietrzakowi, a precedencję ustalał płk Adam Spychalski.
Po odegraniu hymnu państwowego, głos zabrał prezes Związku - płk Marek Bielec, który przywołał naszej pamięci chlubne karty żołnierzy 1 Dywizji Piechoty, którzy jako pierwsi toczyli nierówny bój na nieludzkiej ziemi, by drogą najkrótszą rozpocząć marsz do okupowanej Ojczyzny - „Dziś w wolnej Ojczyźnie, w naszych związkach, stowarzyszeniach i kołach żywa jest pamięć o wydarzeniach sprzed 81 laty. Jak co roku, w tym najświętszym miejscu - przed Grobem Nieznanego Żołnierza - składamy hołd i zapalamy znicze pamięci poległym w boju i zmarłym w wyniku odniesionych ran”.
Licznie zgromadzone delegacje złożyły kwiaty na płycie GNŻ oraz dokonały wpisu do Księgi Honorowej GNŻ. Po złożeniu kwiatów, chwilą ciszy uczczono pamięć poległych, po czym odegrany został sygnał - „Spij kolego”.
W upamiętnieniu wydarzeń sprzed 81 laty, na zakończenie uroczystości wysłuchaliśmy pieśni OKA. Pierwowzorem melodii była podobno czeska piosenka popularna Ja mam nowy tramwaj, którą wykonywał Josef Šváb-Malostranský (1860-1932). Nad Wisłą pojawiła się ona pod tytułem Oleandry. Włączona została najpierw do przedwojennego krakowskiego wodewilu Lola z Ludwinowa Stefana Turskiego (1875-1945). Tekst Oki został napisany przez Leona Pasternaka dla kierowanego przezeń teatru żołnierskiego utworzonego przy Pierwszej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Nowe słowa napisane zostały podobno w 1943 r. podczas formowania jej oddziałów pod dowództwem generała Zygmunta Berlinga w rosyjskich Sielcach. Obraz płynącej przez wieś rzeki Oki przywiódł poecie na myśl Wisłę i zainspirował go do stworzenia tekstu podejmującego wątek skargi na los polskiego żołnierza podczas wieloletnich zmagań z wrogiem.
Piosenka doczekała się wielu wydań jeszcze w czasie wojny i po jej zakończeniu. Choć identyfikowano ją z polskimi formacjami wojskowymi powstałymi pod auspicjami Związku Radzieckiego, ze względu na swój uniwersalny przekaz cieszyła się ogromną popularnością nie tylko wśród żołnierzy generała Berlinga.
Uroczystość zakończyło odprowadzenie wojskowej asysty honorowej i pocztów sztandarowych.
Lech PIETRZAK
« Powrót do listy